Lezing

10 december 2005

On Mutation (na de Koude Oorlog en de nieuwe wereldorde)

Erger dan de Koude Oorlog? Het nieuwe oorlogsparadigma wordt vaak besproken in vergelijking met de Koude Oorlog, die meer dan een decennium geleden tot een einde kwam. Deze link heeft niet alleen te maken met het feit dat de periode van de Koude Oorlog nog niet zo lang geleden is. Voor filosoof Jacques Derrida was de Koude Oorlog het beginstadium van iets wat hij omschrijft als ‘auto-immuniteit’—de huidige crisis, waarvan 9/11 het symptoom vormt—een mechanisme waarin men zijn eigen bescherming vernietigt. A propos Derrida, het tot stand brengen van een massavernietigingspotentie en van militaire inlichtingendiensten die nu een bedreiging vormen voor de wereld, zijn verbreid en gereguleerd door de grootmachten, vooral toen de VS na de Koude Oorlog wereldheerschappij begon na te streven. De marxistische filosoof Antonio Negri wijst er tevens op dat de Koude Oorlog nieuwe oorlogselementen introduceerde, zoals bijvoorbeeld de poging van de grootmachten om een permanente status-quo in de wereldorde te handhaven in naam van de ‘gerechtvaardigde oorlog’. In plaats van regelrechte vernietiging, heeft dit type oorlog als doel de maatschappij te ‘besmetten’. De huidige wereldwijde staat van oorlog, is een mutatie van de situatie van de Koude Oorlog, die het sociale leven verregaand organiseert en zijn invloed uitoefent door middel van ‘biomacht’. De in Moskou wonende kunstcriticus en curator Viktor Misiano, de Koreaanse kunstenaarscollectief YOUNG-HAE CHANG HEAVY INDUSTRIES en de Amerikaanse kunstenaar Sean Snyder nemen de Koude Oorlog als maatstaf om te vergelijken en te peilen hoe in de recente geschiedenis oorlog veranderde en hoe dit vervolgens in sociale structuren en het individu infiltreerde. Zij reageren op deze nieuwe condities, en in lezingen en discussies bezien zij hoe de artistieke praktijk op deze ontwikkelingen kan antwoorden en er weerstand tegen kan bieden.