Lezing, Gesprek

23 november 2015, 19.00

Over the Ruins of Amazonia: Colonial Violence and De-colonial Resistance at the Frontiers of Climate Change

Boven de puinhopen van Amazonië: koloniaal geweld en de-koloniaal verzet langs de grenzen van klimaatverandering

Gedurende de decennia waarin de Koude Oorlog zich ontplooide, ondervonden de systemen van de aarde in toenemende mate de gevolgen van de Great Acceleration. Dit is de benaming die klimaatwetenschappers hanteren voor “de snelste transformatie van de verhouding tussen de mens en de natuur in de geschiedenis van de mensheid.” Die transformatie is nauw verbonden aan het gelijktijdig opleggen van een algemene uitzonderingsstatus aan de Derde Wereld, die werd gevolgd door wijdverbreide verwoesting van het milieu. Het onderzoek van Tavares volgt de sporen van de cartografie van de moderne kolonisatie van het Amazonegebied. Het brengt de relaties in kaart tussen politiek geweld en geweld tegen het milieu; de verbintenissen die ten grondslag liggen aan het hedendaagse Antropoceen en die de geopolitieke-geofysische omstandigheden van klimaatverandering aan het licht brengen. De wereldwijde klimaatverandering wordt hier niet gezien als een ongelukkig neveneffect van ‘groei,’ ‘ontwikkeling,’ of ‘vooruitgang,’ maar veeleer als een uitkomst van koloniaal geweld dat zich keert tegen zowel mens als niet-mens, tegen volkeren, milieu, samenlevingen en leefgebieden. Archeologisch onderzoek naar zulk milieugeweld met behulp van remote sensing in het Amazonegebied openbaart de geschiedenis van een territorium waarvan de natuur verregaand cultureel is. Het gebied is gevormd en hervormd door politieke conflicten.