James Kennedy



Een Russische anarchist die in de jaren negentig van de vorige eeuw naar Nederland emigreerde, zag het land aanvankelijk als een paradijs van vrijheid. Maar al snel herzag hij zijn mening, nadat hij had ervaren dat zijn pogingen tot nonconformiteit op zodanige wijze werden gekanaliseerd dat alle radicaliteit eruit wegliep. Dit voorbeeld is illustratief voor een breder punt: hoewel de Nederlanders in sommige opzichten afwijkend gedrag tolereren, hebben ze geen eigen woord voor wat in het Engels dissent—een afwijkende mening—wordt genoemd en zijn er maar weinig tradities van duurzame oppositie tegen de staat en de maatschappij. In zijn inleiding tot het thema legt James Kennedy de historische oorzaken hiervan bloot en kijkt hij in het bijzonder naar wat burgerschap in de loop der jaren heeft betekend—en naar wat het niet heeft betekend. De relatieve afwezigheid van een dissent in het Nederlandse openbare leven, met name in relatie tot immigratie en religieuze expressie, wordt besproken in de context van Kennedy’s interpretatie van het begrip ‘actief burgerschap’. Volgens Kennedy genoot Nederland vanaf het begin van de jaren zestig tot halverwege de jaren tachtig de status van gidsland—een land dat andere landen als voorbeeld kon dienen met een publiek leven dat was gebaseerd op een activistisch model van burgerschap. Maar nu Nederland deze status heeft verloren, heeft het grote moeite zijn positie te bepalen tegenover de vraag wat ‘een goede burger’ is (de zorgwekkende herhaling van het refrein ‘Kunnen moslims goede, democratische burgers zijn?’ is hiervan slechts één voorbeeld) en zelfs tegenover de vraag hoe en waar het publieke debat over de manier waarop we samenleven eigenlijk moet plaatsvinden. Als het gaat om de behoefte aan een ‘plek’ voor openbaar debat over deze kwesties en aan meningen die afwijken van de heersende consensus, kunnen kunst en wetenschap de maatschappij deze ruimte dan bieden?

15 februari 2023, 10.00-18.00

A series of practical publishing workshops hosted by an active squat and anarchist social center in Amsterdam and organized by the Bookbinding Studio of Sandberg Instituut/Rietveld Academy and Lila Athanasiadou. 

Community Portal

4 februari 2023, 13.00-18.00

Using the sancocho (a pan-Latin American soup with no fixed recipe) as a tool for research and encounter, Mercado Lourdes (Bogotá, Colombia) will host and organize a series of field meals. These events activate and connect the multiple affects that have resulted from ongoing research with local producers into the biodiversity of the territory.  

Community Portal

16 december 2022, 15.00-17.00



In all continents, people have built matriarchal cosmologies sustained by complex rituals. In the advent of main modern religions and after centuries of colonizing invasions, the goddesses of antiquity were suppressed by the patriarchal structures that consolidated our era. However, they found ways to speak to us in the language of patterns, melodies, and poems. This workshop uses the voice as a method to reveal the presence of goddesses. 



Community Portal

27 januari, 18.30–29 januari, 21.00 2023

During these sessions—part of the bASIC aCTIVIST kITCHEN (b.a.k.) program in collaboration with Berend Bombarius, De Voorkamer and BAK, basis voor actuele kunst—we want to collectively explore the topic of setting up community kitchens. Different strategies, tools, methodologies, and contexts are explored to learn more about the challenges and opportunities in the practices and theories of community kitchens.

Community Portal