prg.434.screenshot20230502at112402.webp
t/m
BAK Studies Herfst 2022

BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht kondigt het herfstprogramma van BAK Studies 2022 aan, dat bestaat uit drie online modules: Navigating Art, Knowledge, and Social Action; Former West (In the Imperialist Refrain) en Toward the Not-Yet: Art as Public Practice.


Door middel van de BAK Studies verdiepen deelnemers zich in de manieren waarop artistieke en culturele praktijken zich op een betekenisvolle manier kunnen verhouden tot de ontwrichte wereld van vandaag de dag, die gebukt gaat onder meerdere crises. Het doel van het programma is in lijn met BAK’s eigen filosofie, namelijk: ingrijpen in de actualiteit vanuit de inzichten die bestaande kunstwerken en -projecten ons kunnen bieden, door te kijken naar hoe zij een alternatieve wereld vormgeven en tot leven brengen alsof deze echt mogelijk zou kunnen zijn. De BAK Studies richten zich hierbij op theoretisch en politiek gedreven projecten uit het archief van BAK.
Modules
Elke module bestaat uit vijf sessies waarin verschillende kunst-, tentoonstellings-, onderzoeks-, en discursieve praktijken onder de loep worden genomen. De module Navigating Art, Knowledge, and Social Action bekijkt kunst vanuit een breder perspectief, als een kritisch ‘esthetisch-politiek experiment dat fictie inzet als hulpmiddel’, en licht hierbij uiteenlopende voorbeelden uit de praktijk van BAK uit. De meer toegespitste modules Former West (In the Imperialist Refrain) en Toward the Not-Yet: Art as Public Practice nemen de gelijknamige BAK-projecten als vertrekpunt, en gaan in op hoe de uitgangspunten van deze projecten zich verhouden tot actuele kwesties en urgenties.
Module 1
Navigating Art, Knowledge, and Social Action
Dinsdag 6, 13, 20, en 27 september en 4 oktober 2022
18.30–21.00 uur CE(S)T

Deze module bevindt zich op het snijvlak van kunst, kennis en maatschappelijke actie, en gaat in op artistieke en culturele praktijken gericht op sociale, culturele en ecologische rechtvaardigheid. Aan bod komen verschillende voorstellen voor hoe we ons los kunnen maken van het vocabulaire en de doorwerking van de westerse moderniteit, met betrekking tot artistieke productie, publiek(en) en (kunst)instellingen. In de module wordt kritisch gekeken naar noties als ‘kritiek’, ‘vooruitgang’ en de tegenstelling ‘natuur-cultuur’, en deelnemers wordt gevraagd te speculeren over kunst als een ‘esthetisch-politiek experiment dat fictie inzet als hulpmiddel’. Kunst wordt hierbij niet gezien als een middel van representatie, maar als iets relationeels; een middel dat zich tot iets of iemand verhoudt. De module richt zich op de propositionele, vooruitziende, en voorspellende politieke mogelijkheden van kunst, waarbij kunst wordt beschouwd als een onderzoeksmethode, een vorm van kennisproductie en een collectief maakproces. In de sessies wordt samengewerkt aan een lexicon ‘of and in the otherwise’, met behulp van onder andere noties als niet-lineaire tijd, visionaire fictie, herstel en anticiperend leren.

(Let op: deze module is een vernieuwde, uitgebreidere versie van de eerdere ‘Art as Politics’ cursus. Als je deze cursus al hebt gevolgd, raden we je aan om de module ‘Former West’ en/of ‘Toward the Not-Yet: Art as Public Practice’ te volgen).
Module 2
Former West (In the Imperialist Refrain)
Dinsdag 11, 18 en 25 oktober, 1 en 8 november 2022
18.30–21.00 uur CE(S)T

In een wereld waar sprake lijkt van een terugkeer naar Koude Oorlog-achtige vormen van imperialisme, waarbij de oorlog in Oekraïne de aanhoudende verscheurdheid van de wereld nog eens extra benadrukt, kijkt deze module van BAK Studies opnieuw naar de voorstellen van het gelijknamige BAK-project uit 2008-2016. Met het ingebeelde, toekomstgerichte concept van ‘former west’ ontwikkelde het project een methode om niet alleen de geopolitieke categorie van ‘Het Westen’ onder de loep te nemen, maar ook imperialisme in bredere zin – daar waar de ‘postcommunistische conditie’ (Boris Groys) en de ‘postkoloniale constellatie’ (Okwui Enwezor) samenkomen. Als een worldmaking-project keek FORMER WEST naar hoe we ons kunnen ontdoen van de hardnekkige universalisering van het westers-modernistische gedachtegoed – en dus naar hoe we een eerlijkere wereld kunnen verbeelden en in de praktijk brengen. Wat voor lessen kunnen we trekken uit dit project met het oog op de aangewakkerde strijd om imperialistische heerschappij? Wat is de hedendaagse potentie van deze speculatieve, geopolitieke, op ruimte en tijd gestoelde propositie? In een uitbreiding van de ‘retroperspectieve’ methode van ‘formering’, bespreekt de module teksten uit de publicatie Former West: Art and the Contemporary After 1989 (2016), evenals een selectie kritische teksten over de terugkeer van een interimperialistische wereldorde. In lees- en discussiegroepen speculeren deelnemers gezamenlijk over de rol van kunst en cultuur in hedendaagse kwesties, aan de hand van begrippen en praktijken als ‘aligning the non-aligned’, relationele ethiek, en de politieke potentie van de wereldwijde vredesbeweging.
Module 3
Toward the Not-Yet: Art as Public Practice
Tuesdays 15, 22, and 29 November and 6 and 13 December 2022
18.30–21.00 hrs CE(S)T

This module of BAK Studies builds on the learnings from two projects: Trainings for the Not-Yet (2019–2020), convened by artist Jeanne van Heeswijk and BAK as “an exhibition as a series of trainings for a future of being together otherwise,” and the publication Toward the Not-Yet: Art as Public Practice (2021). Engaging deep readings of both the exhibition and the book, the aim of this course is to inquire into political potentials of imagining and enlivening a chronopolitics of the not-yet. The course begins with a discussion on linear time as not a mere undifferentiated, universal route forward, but as an immaterial infrastructure that undergirds the western-modern capitalist exploitative model—a model of futurity sustained by energy exploitation and the myth of infinite growth, as well as war and ongoing destruction. Thinking through the temporal proposition of the not-yet, the participants familiarize themselves with notions such as: imagination-as-practice; anticipatory learning; exhibition making that engages not representation, but encounter, relation, and collectivity; deep/decolonial listening; and the need for a critical shift from resistance to proposition and thus “re-existence.” The introductory session of this module is joined by van Heeswijk.
Collectieve uitwisseling
De modules worden geleid door Maria Hlavajova, algemeen en artistiek directeur van BAK, en nemen verschillende vormen aan, waaronder lezingen, gezamenlijk lezen, en gezamenlijk discussiëren in een informele setting. De casestudy’s, voorbeelden van kunstwerken, en teksten zijn grotendeels afkomstig uit BAK’s lange termijn onderzoekstrajecten Propositions for Non-Fascist Living (2016–nu), Former West (2008–2016) en Future Vocabularies (2014–2017), en gaan in op werk van onder anderen Kader Attia, Tania Bruguera, Forensic Architecture, Jeanne van Heeswijk, Rabih Mroué en Jonas Staal. In de BAK Studies doen deelnemers kennis op van de belangrijkste begrippen en meest urgente kwesties die spelen op het snijvlak van kunst, kennis en maatschappelijke actie.

Naast de algemene leerdoelen hoopt BAK Studies bij te dragen aan een collectieve uitwisseling van gelijkgestemden over de hele wereld, die op zoek zijn naar kennis en gemeenschap, en naar een ruimte waar wederzijdse, meerstemmige gesprekken mogelijk zijn – ingegeven door de urgente kwesties van vandaag de dag. BAK Studies staat dan ook open voor iedereen die geïnteresseerd is in zo’n soort uitwisseling, onder wie cultuurbeoefenaars in de breedste zin van het woord, zoals kunstenaars, curators, organisatoren, schrijvers, docenten, en vele anderen. De sessies worden op een duidelijke en toegankelijke manier georganiseerd, en zijn interessant voor zowel mensen met als zonder eerdere kennis van de thematiek.
De modules worden geleid door Maria Hlavajova, algemeen en artistiek directeur van BAK, en nemen verschillende vormen aan, waaronder lezingen, gezamenlijk lezen, en gezamenlijk discussiëren in een informele setting. De casestudy’s, voorbeelden van kunstwerken, en teksten zijn grotendeels afkomstig uit BAK’s langetermijn onderzoekstrajecten Propositions for Non-Fascist Living (2016–nu), Former West (2008–2016) en Future Vocabularies (2014–2017), en gaan in op werk van onder anderen Kader Attia, Tania Bruguera, Forensic Architecture, Jeanne van Heeswijk, Rabih Mroué en Jonas Staal. In de BAK Studies doen deelnemers kennis op van de belangrijkste begrippen en meest urgente kwesties die spelen op het snijvlak van kunst, kennis en maatschappelijke actie.

Naast de algemene leerdoelen hoopt BAK Studies bij te dragen aan een collectieve uitwisseling van gelijkgestemden over de hele wereld, die op zoek zijn naar kennis en gemeenschap, en naar een ruimte waar wederzijdse, meerstemmige gesprekken mogelijk zijn – ingegeven door de urgente kwesties van vandaag de dag. BAK Studies staat dan ook open voor iedereen die geïnteresseerd is in zo’n soort uitwisseling, onder wie cultuurbeoefenaars in de breedste zin van het woord, zoals kunstenaars, curators, organisatoren, schrijvers, docenten, en vele anderen. De sessies worden op een duidelijke en toegankelijke manier georganiseerd, en zijn interessant voor zowel mensen met als zonder eerdere kennis van de thematiek.

Deze cursus is geannuleerd.

Long-Term ProjectFuture Vocabularies